محصولات تراریخته در ایران

محصولات تراریخته در ایران

موضوع محصولات تراریخته در یکی دو سال در ایران گذشته بسیار جدی شده و این مسئله مورد مخالفان و موافقان برای مصرف و واردات آن در داخل کشور وجود دارد.

یکی از تهدیدهای خاموش مهم در بخش کشاورزی و تأمین امنیت غذایی در ایران و جهان، مسئله‌ی تغییر اقلیم است. آمارهای رسمی نشان می‌دهد تغییرات اقلیمی می‌توانند تا سال ۲۰۵۰ باعث کاهش ۲۳درصدی در تولید محصولات اصلی کشاورزی ازجمله ذرت، گندم، برنج و سویا شوند. مقدار پروتئین و روی و آهن موجود در محصولات کشاورزی اصلی براثر تغییرات اقلیمی به میزان درخورتوجهی کاهش خواهد یافت. علاوه‌براین، نبود امنیت غذایی مشکل مهمی در سطح جهان است.

در حال حاضر اغلب  دانه‌های روغنی مانند سویا، ذرت، کلزا و پنبه‌های وارداتی و احتمالا درصد کمی برنج تراریخته در بازار ایران وجود دارد. بیش از ۹۰ درصد خوراک دام  شامل ذرت، سویا، کنجاله ذرت و کنجاله سویا و کنجاله کلزا  وارداتی و از نوع تراریخته است.

برخی از محصولات غذایی موجود در بازار کشورمان “تراریخته” هستند اما به‌دلیل عدم درج اطلاعات تراریختگی این محصولات، مصرف‌کنندگان تا سال پیش  امکان تشخیص این محصولات را نداشتند  ولی اخیرا  خصوص فرآورده‌های مشمول برچسب‌گذاری مانند سویا، ذرت، کلزا و پنبه دانه در صورتی که ماده غذایی شامل یا حاوی ماده اولیه تراریخته باشد، باید عبارت “اصلاح شده ژنتیکی” در مقابل جزء تراریخته درج شود.

• محصولات غیر تراریخته در ایران

از میوه ها ، سبزیجات، حبوبات، غلات ، صیفی جات (سیب زمینی، پیاز، خیار، گوجه …) فراورده های غلات و … تراریخته نمی باشند. در صورت استفاده از بذور بومی محصولات تراریخته نمی باشند مانند ملون که  در لیست تراریخته های جهان هست ولی ملون های ایران تراریخته نیست  و خیلی چیزهای دیگر که در دنیا تراریخته است ولی در ایران نیست و کشت نمی شود مثل گوجه فرنگی، خیار و…

•   کشورهای منع کننده مصرف محصولات تراریخته

در حقیقت بسیاری از کشورها قوانینی را برای حفظ سلامتی مردم و محیط زیستشان از خسارت‌هایی که محصولات تراریخته می‌زند، دنبال می‌کنند.

 28 کشور عضو اتحادیه اروپا شامل اسکالند، ولز، ایرلند شمالی‌، آلمان، فرانسه، هلند، مالتا، قبرس، یونان، بلغارستان، روسیه، صربستان، کروتیا، ایتالیا، مولداوی، لتوانی،  استرالیا، لهستان، اسلوواکی، آذربایجان، بوسنی ، لوگزامبورگ،‌اوکراین، نروژ و سوئیس، همچنین چهار کشور آمریکایی شامل بلیز، پرو، اکوادور، ونزوئلا هم استفاده از محصولات تراریخته را ممنوع کرده‌اند.

 در آسیا نیز 4 کشور ترکیه، قرقیزستان، بوتان، عربستان سعودی و در آفریقا دو کشور الجزیره و ماداگاسکار استفاده از محصولات تراریخته ممنوع شده است.

در پی هشدار کارشناسان به خطر محصولات تراریخته برای سلامتی و محیط زیست  در بسیاری از کشورها موجی برای ممنوعیت این نوع محصولات ایجاد شده است.

کشورهایی با سطح استاندارد بالا که مصرف محصولات تراریخته را برای  مردم کشورشان منع کردند بسیار مورد تایید و تشویق جوامع دیگر قرار گرفته اند اما با ملاحظه به جدول زیر در میابیم که آنها از این فناوری و علم به عنوان صنعت و منبع درآمد زایی نگاه دارند و آنها بذور و … را به کشورهای دیگر علی الخصوص کشورهای جهان سوم صادر می کنند .

به دلیل اینکه این محصولات دستخوش تغییراتی ژنتیکی در DNA قرار گرفته اند بسیاری از دانشمندان معتقدند اگر چه این محصولات خسارت مستقیمی در زمان حاضر ندارد ولی به دلیلی همین تغییرات ممکن است در گذر زمان با آسیبات ناشناخته ای مواجه شویم.

به خودی خود تصمیم در رابطه با مصرف مواد غذایی سالم در کشورمان مسئله مهم و تاثیر گذاری بر جوامع عام می باشد و امیدواریم با بهره گیری از تصمیمات درست و صحیح  و با علم به مواد غذایی سالم دست پیدا کنیم. و حق انتخاب در رابطه با محصولات و روش تولیدشان را بدست آوریم.

منابع :

1. مجله Organic consumers association
2. مجله sustainablepulse
3. خبرگزاری ایرنا
4. خبرگزاری فارس